นอกจากการสอบ EJU แล้วการสอบเข้าสถาบันการศึกษาของญี่ปุ่นในบางสาขา บางหลักสูตรยังระบุให้นักศึกษาต่างชาติยื่นผลการสอบอื่นๆ อาทิ การสอบวัดระดับความสามารถทางภาษาญี่ปุ่น, การสอบโดยศูนย์สอบคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัย, การสอบวัดระดับภาษาอังกฤษ, การสอบมาตรฐานอื่นๆ เป็นต้น
การสอบวัดระดับความสามารถทางภาษาญี่ปุ่น (Japanese Language Proficiency Test:JLPT)
การสอบวัดระดับความสามารถทางภาษาญี่ปุ่น (Japanese Language Proficiency Test:JLPT) คือการทดสอบเพื่อวัคความสามารถการใช้ภาษาญี่ปุ่นของชาวต่างชาติ โดยการสอบนี้ถูกน้ำไปใช้ประโยชน์ในหลายด้่าน อาทิ การสมัครงาน การสมัครทุนต่างๆ รวมถึงการยื่นประกอบการคัดเลือกเข้าศึกษาต่อในประเทศญี่ปุ่น สถานศึกษาบางแห่งรับผลสอบ JLPT แทนผลสอบ EJU ในส่วนของวิชาภาษาญี่ปุ่น
นอกจากนี้ สำหรับในประเทศไทย สามารถนำผลสอบ JLPT ไปยื่นประกอบการสมัครทุนรัฐบาลญี่ปุ่น (Monbukagakusho:MEXT) ประเภทนักศึกษาปริญญาตรี (Undergraduate student) และนักศึกษาวิจัย (research student) ในกรณีที่ผู้สมัครมีคะแนนเฉลี่ยสะสมไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
◘ การแบ่งระดับการสอบ
แบ่งเป็น 5 ระดับ คือ N5 – N4 – N3 – N2 – N1 เริ่มต้นที่ระดับ N5 ไล่ขึ้นจนถึงระดับสูงสุดคือ N1
สถาบันระดับอุดมศึกษาของญี่ปุ่นหลักสูตรที่สอนเป็นภาษาญี่ปุ่นส่วนใหญ่ต้องการนักศึกษาต่างชาติที่มีระดับความรู้ภาษาญี่ปุ่น JLPT ระดับ N2-N1 ผู้สมัครเข้าศึกษาต่อควรตรวจสอบข้อมูลผลสอบที่ีต้องใช้จากเอกสารแนะนำการสมัครของสถาบันที่สนใจให้ละเอียด
การสมัครสอบ JLPT จะต้องยื่นสมัครโดยเลือกระดับที่ต้องการสอบในวันสมัคร และไม่จำเป็นจะต้องสมัครสอบไล่จากระดับต่ำสุด
ผุ้สมัครสามารถประเมินตนเองได้ว่ามีความรู้มากพอที่ควรจะสมัครระดับใดได้จาก JLPT Can-do Self-Evaluation List
◘ วิชาที่สอบ
การสอบ JLPT จะแบ่งข้อสอบเป็น 2 ส่วน คือ
1) ความสามารถในการใช้ภาษาญี่ปุ่นและการอ่าน โดยแบ่งส่วนย่อยเป็น คำศัพท์ ไวยากรณ์ และการอ่าน
2) ความสามารถในการฟัง
ตัวอย่างข้อสอบ JLPT แต่ละระดับ
(ภาษาอังกฤษ) http://jlpt.jp/e/samples/forlearners.html
◘ ช่วงเวลาที่จัดสอบ
จัดสอบปีละ 2 ครั้ง คือ ในวันอาทิตย์แรกของเดือนกรกฎาคม และ เดือนธันวาคม
◘ ช่วงเวลารับสมัคร
รอบเดือนกรกฎาคม รับสมัครช่วงเดือนมีนาคมของทุกปี
รอบเดือนธันวาคม รับสมัครช่วงเดือนสิงหาคมของทุกปี
◘ หน่วยงานที่รับสมัคร
สอบที่ประเทศไทย สมัครได้ที่ สมาคมนักเรียนเก่าญี่ปุ่นฯ
สอบที่ประเทศญี่ปุ่น สมัครได้ที่ สมาคมสนับสนุนการศึกษานานาชาติแห่งประเทศญี่ปุ่น(JEES)
รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการสอบ JLPT โดยละเอียด
(ภาษาอังกฤษ) http://www.jlpt.jp/e/index.html
การสอบโดยศูนย์สอบคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัย (National Center Test for University Admissions)
เป็นการสอบที่จำเป็นสำหรับนักศึกษาชาวญี่ปุ่นในการเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยของรัฐและมหาวิทยาลัยเอกชนบางส่วน มีการทดสอบความสามารถทางวิชาการคล้ายกับการสอบ Admission ของไทย
มหาวิทยาลัยส่วนใหญ่ไม่กำหนดให้นักศึกษาต่างชาติต้องเข้าสอบการสอบประเภทนี้ แต่มีบางมหาวิทยาลัย (ส่วนใหญ่เป็นคณะแพทยศาสตร์และคณะทันตแพทยศาสตร์) ที่กำหนดให้จำเป็นต้องเข้าสอบในการยื่นสมัคร
ปัจจุบันมีการจัดสอบเพียงปีละ 1 ครั้ง และจัดสอบภายในประเทศญี่ปุ่นเท่านั้น
ค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับการสอบ National Center Test for University Admissions
(ภาษาญี่ปุ่น) http://www.dnc.ac.jp/
การสอบวัดระดับภาษาอังกฤษ
การสอบ อาทิ TOEFL, IELTS, TOEIC, Eiken เป็นต้น
มักใช้ยื่นประกอบการสมัครเข้ารับการคัดเลือกเข้าศึกษาต่อในหลักสูตรที่มีการเรียนการสอนเป็นภาษาอังกฤษ
อย่างไรก็ดี ในสถาบันที่เปิดสอนหลักสูตรภาษาญี่ปุ่นบางแห่งกำหนดให้ยื่นผลสอบวัดระดับภาษาอังกฤษด้วยเช่นกัน แต่จะใช้ระดับคะแนนที่น้อยกว่าหลักสูตรภาษาอังกฤษ
***ผู้ที่สนใจสอบ TOEIC เพื่อยื่นสมัครเข้าศึกษาต่อในมหาวิทยาลัยญี่ปุ่นมีหัวข้อที่ควรระมัดระวังดังต่อไปนี้
1) มีมหาวิทยาลัยเพียงบางแห่งเท่านั้นที่รับยื่นผลคะแนน TOEIC
2) ผลการสอบ TOEIC ที่ใช้ยื่นได้ส่วนใหญ่คือการสอบแบบ Public (จัดสอบเพียงเดือนละครั้ง) หากยื่นผลสอบผิดประเภทอาจส่งผลให้ไม่ผ่านการพิจารณาเข้าศึกษาต่อ
การสอบมาตรฐาน (Standardized Test)
เป็นการสอบเพื่อรับรองความสามารถด้านวิชาการหลังสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษา
ผู้สมัครควรตรวจสอบคะแนนขั้นต่ำและอายุของผลสอบที่ยื่นไดของการสอบแต่ละประเภทในเอกสารแนะนำการสมัครของสถาบันการศึกษาที่สนใจ
Standardized Test มีหลากหลาย อาทิเช่น
*การสอบเพื่อศึกษาต่อประเทศญี่ปุ่น (EJU) ก็ถือว่าเป็น Standardized Test ของญี่ปุ่น และนอกจากการสอบที่กล่าวมาข้างต้นอาจมีการสอบอื่นๆ ที่ใช้ยื่นได้อีกขึ้นอยู่กับข้อกำหนดของแต่ละสถาบัน ผุ้สมัครควรตรวจสอบเอกสารการรับสมัครของสถาบันที่สนใจล่วงหน้าเพื่อจะได้เลือกการสอบที่เหมาะสม
**สถานศึกษาบางแห่งรับยื่น Standardized Test โดยใช้ผลสอบ o-net ได้ ทั้งนี้ต้องตรวจสอบกับมหาวิทยาลัยที่จะยื่นสมัคร